Περιήγηση στο internet, χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αναπαραγωγή μουσικής και βίντεο, ακόμα και online αγορές και τραπεζικές συναλλαγές όλα μπορούν να γίνουν πια μέσω των κινητών συσκευών (tablet, smartphone).
Και γιατί όχι, αφού οι συσκευές αυτές είναι ιδιαίτερα χρηστικές και υποστηρίζουν όλο και περισσότερες λειτουργίες.
Αυτό βέβαια δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους δημιουργούς κακόβουλου λογισμικού, οι οποίοι στοχεύουν πια και τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα και tablets, εκτός από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.
Ποιες είναι οι πιο κοινές απειλές για τις συσκευές μας;
Αν και η εξάπλωση κακόβουλου λογισμικού για κινητές συσκευές δεν έχει φτάσει ακόμη στα επίπεδα των ηλεκτρονικών υπολογιστών, κυκλοφορούν καθημερινά όλο και περισσότερα επικίνδυνα προγράμματα που στόχο έχουν να εκμεταλλευτούν τις αδυναμίες του λειτουργικού συστήματος του κινητού ή του tablet σας. Κάποια από τα προγράμματα κακόβουλου λογισμικού που απαντώνται συνηθέστερα είναι τα ακόλουθα:
- Banking Malware: Πρόκειται για κακόβουλο λογισμικό που έχει στόχο τις τραπεζικές συναλλαγές που διενεργεί ο χρήστης μέσω κινητών συσκευών. Αυτού του τύπου το λογισμικό είναι σχεδιασμένο έτσι, ώστε να εγκαθίσταται στις συσκευές και στη συνέχεια να συλλέγει τα στοιχεία σύνδεσης του χρήστη (username, password) σε τραπεζικές εφαρμογές. Τα στοιχεία αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να γίνει μεταφορά χρημάτων από τους λογαριασμούς σας προς όφελος τρίτων.
- Mobile Ransomware: Το ransomware είναι κακόβουλο λογισμικό που εγκαθίσταται στη συσκευή και κρυπτογραφεί τα αρχεία του χρήστη (έγγραφα, φωτογραφίες κ.λπ.), ζητώντας μετά ένα χρηματικό ποσό ως λύτρα για να γίνει η αποκρυπτογράφηση και να μπορεί ο χρήστης να έχει πάλι πρόσβαση στα αρχεία αυτά. Το πρόβλημα είχε παρουσιαστεί αρχικά πολύ έντονο σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, όμως αφορά και τις κινητές συσκευές.
- Mobile Spyware: Το λογισμικό spyware, ή αλλιώς λογισμικό κατασκοπίας, περιλαμβάνεται ως κρυμμένο στοιχείο σε εφαρμογές ή ιστοσελίδες και εγκαθίσταται στη συσκευή χωρίς να το καταλάβει ο χρήστης. Στη συνέχεια λειτουργεί στο παρασκήνιο και συλλέγει πληροφορίες σχετικά με τη δραστηριότητά σας στο internet, την τοποθεσία σας, καθώς και τα στοιχεία σύνδεσης σε διάφορες σελίδες και εφαρμογές. Το λογισμικό μπορεί απλά να συλλέγει πληροφορίες για διαφημιστικούς σκοπούς (π.χ. παρακολουθεί τις αναζητήσεις σας στο internet, προκειμένου να σας παρουσιάζει στοχευμένες διαφημίσεις) ή ακόμα και για υποκλοπή προσωπικών δεδομένων.
- MMS Malware: Στο παρελθόν έχει τύχει να προσβληθούν συσκευές μέσω μηνυμάτων MMS, τα οποία δε χρειαζόταν καν να ανοίξει ο χρήστης για να μπορέσει να αποκτήσει κάποιος τρίτος πρόσβαση στις λειτουργίες του τηλεφώνου. Η συγκεκριμένη αδυναμία στο λειτουργικό έχει πια εξαλειφθεί, δεν είναι όμως απίθανο να βρεθεί κάποια αντίστοιχη στο μέλλον ή να ισχύει για κάποια πολύ παλιά συσκευή.
- Mobile Adware: Όταν μιλάμε για adware εννοούμε όλες εκείνες τις ενοχλητικές διαφημίσεις που πετάγονται φαινομενικά παντού κατά την περιήγησή μας στο internet ή στις διάφορες εφαρμογές. Σκοπός των περισσότερων είναι να προκαλέσουν το χρήστη να τις πατήσει και να επισκεφτεί τη σελίδα που αφορούν, αφού οι δημιουργοί τους επωφελούνται από τις επισκέψεις που δέχεται η σελίδα. Βέβαια το λογισμικό adware μπορεί να περιέχει και κακόβουλο κώδικα που όταν προσβάλει τη συσκευή, μπορεί να την «αναγκάζει» να κατεβάζει άλλο κακόβουλο λογισμικό και έτσι τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων του χρήστη.
- SMS Trojans: Εάν μία συσκευή προσβληθεί από αυτό το κακόβουλο λογισμικό μπορεί να γίνονται κλήσεις ή να στέλνονται μηνύματα SMS σε νούμερα με πολύ υψηλή χρέωση. Ο ίδιος ο χρήστης δεν καταλαβαίνει ότι γίνεται αυτό παρά μόνο από τις χρεώσεις στο λογαριασμό. Μία άλλη μορφή αυτού του λογισμικού μπορεί και υποκλέπτει τα μηνύματα που αποστέλλονται από τη συσκευή, συλλέγοντας έτσι σημαντικές προσωπικές πληροφορίες.
Πώς μπορώ να προφυλαχθώ από τέτοιες επιθέσεις;
Σε κάθε περίπτωση η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Αντί να ανησυχείτε για το πώς θα ξεφορτωθείτε το κακόβουλο λογισμικό που έχει προσβάλει τη συσκευή σας, καλύτερα προσπαθήστε να ασφαλίσετε τη συσκευή σας από αυτούς τους κινδύνους.
- Να χρησιμοποιείτε μόνο ασφαλείς συνδέσεις Wi-Fi. Δεν υπάρχει λόγος να κάνετε αγορές και τραπεζικές συναλλαγές στο ελεύθερο Wi-Fi μιας καφετέριας.
- Μην πατάτε άγνωστους συνδέσμους και διαφημίσεις. Μπορεί να οδηγηθείτε σε ιστοσελίδες που θα μολύνουν τη συσκευή σας με κακόβουλο λογισμικό.
- Κατεβάστε μόνο αξιόπιστες εφαρμογές. Έτσι μπορείτε να μειώσετε κατά πολύ τον κίνδυνο να περιλαμβάνουν κακόβουλο λογισμικό.
- Εγκαταστήστε στη συσκευή σας κάποιο πρόγραμμα antivirus. Ακόμα και οι δωρεάν εκδόσεις που κυκλοφορούν μπορούν να προσφέρουν σημαντική προστασία στη συσκευή σας.
Οι επιθέσεις σε κινητές συσκευές φαίνεται ότι αυξάνονται διαρκώς και δεν υπάρχει κάποιο μυστικό για να μπορέσετε να σιγουρευτείτε ότι δε θα συμβεί και σε εσάς. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να κρατάτε αντίγραφο των δεδομένων σας, να είστε πάντα ενημερωμένοι για τις απειλές, να ακολουθείτε τις συμβουλές για την ασφάλεια στο διαδίκτυο και να είστε πάντα πολύ προσεκτικοί στη χρήση της συσκευής σας.